Wat doet een cardioloog precies?

Wat is een cardioloog?

Een cardioloog is een medisch specialist die zich volledig richt op het diagnosticeren, behandelen en voorkomen van hart- en vaatziekten. Het woord 'cardiologie' komt van het Griekse 'kardia' (hart) en 'logos' (leer). Een cardioloog is dus letterlijk een 'hartkundige' - een arts die expert is in alles wat met je hart en bloedvaten te maken heeft.

Om cardioloog te worden, moet een arts na de basisopleiding geneeskunde nog een specialisatie van zes jaar voltooien. Tijdens deze intensieve opleiding leert de arts-assistent alles over de werking van het hart, de bloedvaten en het cardiovasculaire systeem. Dit maakt cardiologen tot de absolute experts als het gaat om hartgezondheid.

In Nederland zijn er ongeveer 1.200 geregistreerde cardiologen werkzaam in ziekenhuizen, hartcentra en poliklinieken. Zij behandelen jaarlijks honderdduizenden patiënten met uiteenlopende hartklachten, van hoge bloeddruk tot complexe hartfalen.

Subspecialisaties binnen de cardiologie

Binnen de cardiologie bestaan verschillende subspecialisaties. Sommige cardiologen richten zich specifiek op:

Interventiecardiologie: Behandelingen via katheterisatie, zoals dotteren en stents plaatsen
Elektrofysiologie: Hartritmestoornissen en pacemakers
Hartfalen: Chronisch hartfalen en harttransplantatie
Aangeboren hartafwijkingen: Hartproblemen vanaf de geboorte
Beeldvorming: Geavanceerde hart-scans en echo's
Preventieve cardiologie: Voorkomen van hartziekten

De taken van een cardioloog

De werkzaamheden van een cardioloog zijn zeer gevarieerd. Van het stellen van diagnoses tot het uitvoeren van levensreddende ingrepen - de cardioloog speelt een cruciale rol in de zorg voor patiënten met hartproblemen. Hieronder bespreken we de belangrijkste taken.

1. Diagnostiek: het opsporen van hartproblemen

Een van de belangrijkste taken van de cardioloog is het stellen van de juiste diagnose. Dit begint met een uitgebreid gesprek over je klachten, medische voorgeschiedenis en leefstijl. Vervolgens voert de cardioloog lichamelijk onderzoek uit en bepaalt welke aanvullende onderzoeken nodig zijn.

Bij de eerste afspraak bij de cardioloog wordt vaak een standaard ECG (elektrocardiogram) gemaakt. Dit geeft informatie over het hartritme en kan afwijkingen aan het licht brengen. Afhankelijk van je klachten kunnen aanvullende hartonderzoeken worden ingepland.

2. Behandeling: van medicatie tot ingrepen

Na het stellen van de diagnose stelt de cardioloog een behandelplan op. Dit kan variëren van leefstijladviezen en medicatie tot meer ingrijpende behandelingen zoals katheterisaties of het plaatsen van een pacemaker.

Veel hartaandoeningen kunnen goed behandeld worden met medicijnen. Denk aan bloeddrukverlagers, cholesterolverlagers, bloedverdunners of medicatie tegen hartritmestoornissen. De cardioloog schrijft deze voor en monitort de effecten.

3. Preventie: hartziekten voorkomen

Voorkomen is beter dan genezen - dat geldt zeker voor hartziekten. Cardiologen spelen een belangrijke rol bij preventie, vooral bij mensen met verhoogd risico. Denk aan patiënten met risicofactoren voor hartziekten zoals diabetes, hoog cholesterol of hartziekte in de familie.

De cardioloog geeft advies over een gezonde leefstijl voor je hart: gezonde voeding, voldoende beweging, stoppen met roken en het beperken van alcohol. Ook kan preventieve medicatie worden voorgeschreven om het risico op een hartinfarct of beroerte te verkleinen.

4. Begeleiding en nazorg

Bij chronische hartaandoeningen zoals hartfalen blijft de cardioloog je langdurig begeleiden. Regelmatige controles, aanpassing van medicatie en ondersteuning bij het omgaan met de aandoening zijn hierbij essentieel. Na een hartinfarct of hartoperatie begeleidt de cardioloog ook het revalidatietraject.

Welke onderzoeken doet een cardioloog?

Cardiologen beschikken over een breed scala aan diagnostische onderzoeken om hartproblemen op te sporen. Hieronder bespreken we de meest voorkomende hartonderzoeken.

ECG (Elektrocardiogram)

Het ECG is het meest uitgevoerde hartonderzoek. Via elektroden op de huid wordt de elektrische activiteit van het hart gemeten. Dit onderzoek is pijnloos en duurt slechts enkele minuten. Het ECG kan hartritmestoornissen, tekenen van een (doorgemaakt) hartinfarct en andere afwijkingen aan het licht brengen.

Echocardiogram (hartecho)

Bij een echocardiogram maakt de cardioloog met ultrageluid bewegende beelden van je hart. Hiermee kan de grootte van het hart, de pompfunctie en de werking van de hartkleppen worden beoordeeld. Het onderzoek is niet belastend en geeft veel waardevolle informatie.

Inspanningstest (fietstest)

Bij een inspanningstest fiets je op een hometrainer terwijl je hartritme, bloeddruk en ECG worden gemeten. Dit onderzoek toont aan hoe je hart reageert op inspanning en kan vernauwingen in de kransslagaders aan het licht brengen die in rust niet zichtbaar zijn.

Holterregistratie (24-uurs ECG)

Een holterregistratie is een ECG-meting over 24 tot 48 uur. Je draagt een klein apparaatje dat continu je hartritme registreert terwijl je je normale activiteiten doet. Dit is vooral nuttig bij klachten die niet altijd aanwezig zijn, zoals onregelmatige hartkloppingen.

Hartkatheterisatie en coronairangiografie

Bij een hartkatheterisatie brengt de cardioloog via de lies of pols een dunne katheter naar het hart. Door contrastvloeistof in te spuiten worden de kransslagaders zichtbaar op röntgen (coronairangiografie). Vernauwingen of verstoppingen in de kransslagaders kunnen hiermee nauwkeurig worden vastgesteld.

CT-scan en MRI van het hart

Met geavanceerde beeldvormende technieken zoals CT-scan en MRI kan de cardioloog gedetailleerde beelden maken van je hart en bloedvaten. Deze onderzoeken zijn minder invasief dan hartkatheterisatie en geven veel informatie over de structuur en functie van het hart.

Behandelingen door de cardioloog

Cardiologen kunnen verschillende behandelingen uitvoeren, afhankelijk van de diagnose. Hier bespreken we de belangrijkste behandelmogelijkheden.

Medicamenteuze behandeling

Veel hartaandoeningen worden behandeld met medicijnen. Veelgebruikte medicijnen zijn:

ACE-remmers en ARB's: Verlagen de bloeddruk en ontlasten het hart
Bètablokkers: Vertragen het hartritme en verlagen de bloeddruk
Statines: Verlagen het cholesterolgehalte
Bloedverdunners: Voorkomen bloedstolsels
Diuretica (plaspillen): Verminderen vochtophoping bij hartfalen
Antiaritmica: Reguleren het hartritme

Dotteren en stents

Bij vernauwde kransslagaders kan de cardioloog een dotterbehandeling uitvoeren. Via een katheter wordt een ballonnetje naar de vernauwing gebracht en opgeblazen om het bloedvat weer te openen. Meestal wordt ook een stent (metalen buisje) geplaatst om het vat open te houden.

Pacemaker en ICD

Bij bepaalde hartritmestoornissen kan een pacemaker of ICD (implanteerbare cardioverter-defibrillator) worden geïmplanteerd. Een pacemaker zorgt ervoor dat het hart niet te langzaam klopt, terwijl een ICD levensgevaarlijke ritmestoornissen kan corrigeren door een schok te geven.

Ablatie

Bij bepaalde hartritmestoornissen kan ablatie een oplossing bieden. De cardioloog brengt via een katheter warmte of koude aan in het hartweefsel dat de ritmestoornis veroorzaakt. Hierdoor wordt dit weefsel uitgeschakeld en verdwijnt vaak de ritmestoornis.

Cardioversie

Bij bepaalde ritmestoornissen, zoals boezemfibrilleren, kan de cardioloog een elektrische cardioversie uitvoeren. Onder korte narcose wordt een gecontroleerde schok gegeven om het normale hartritme te herstellen.

Wanneer schakel je een cardioloog in?

Niet elke hartklacht vereist direct een bezoek aan de cardioloog. Je huisarts is vaak het eerste aanspreekpunt en kan beoordelen of een verwijzing naar de cardioloog nodig is. Lees meer over het verschil tussen cardioloog en huisarts.

Alarmsignalen: bel direct 112

Bij de volgende symptomen moet je direct 112 bellen:

Plotselinge, hevige pijn op de borst (vooral met uitstraling naar arm, kaak of rug)
Ernstige benauwdheid of kortademigheid
Bewustzijnsverlies of flauwvallen
Het gevoel dat je hart stopt of heel snel en onregelmatig klopt

Klachten waarvoor je de huisarts raadpleegt

Neem contact op met je huisarts bij:

Terugkerende pijn op de borst bij inspanning
Hartkloppingen of een onregelmatige hartslag
Kortademigheid bij normale activiteiten
Dikke enkels of voeten (vochtophoping)
Onverklaarbare vermoeidheid
Duizeligheid of licht gevoel in het hoofd

Je huisarts zal je klachten beoordelen en doorverwijzen naar een cardioloog als dat nodig is. Lees meer over wanneer je naar een cardioloog moet.

Samenwerking met andere zorgverleners

De cardioloog werkt nauw samen met andere zorgverleners om de beste zorg te bieden. Deze multidisciplinaire aanpak zorgt ervoor dat alle aspecten van je gezondheid worden meegenomen.

Huisarts

De huisarts is vaak de eerste die hartklachten beoordeelt en je doorverwijst naar de cardioloog. Na behandeling bij de cardioloog neemt de huisarts vaak de controles over, met de cardioloog als achtervang bij vragen of problemen.

Hartchirurg

Bij operatieve ingrepen zoals een bypassoperatie of hartklepvervanging werkt de cardioloog samen met de cardiothoracaal chirurg. De cardioloog stelt de diagnose en bepaalt of een operatie nodig is, waarna de chirurg de ingreep uitvoert.

Hartrevalidatie

Na een hartinfarct of hartoperatie verwijst de cardioloog je vaak door naar hartrevalidatie. Een team van fysiotherapeuten, verpleegkundigen, diëtisten en psychologen helpt je om weer fit te worden en je leefstijl aan te passen.

Overige specialisten

Afhankelijk van je situatie kan de cardioloog ook samenwerken met andere specialisten, zoals de internist (bij diabetes of nierproblemen), de longarts (bij gecombineerde hart-longproblemen) of de neuroloog (bij risico op beroerte).

Het belang van een goede cardioloog

Je hart is letterlijk je motor - het klopt zo'n 100.000 keer per dag om bloed door je lichaam te pompen. Wanneer er iets mis is met je hart, wil je de beste zorg. Een goede cardioloog combineert uitgebreide medische kennis met persoonlijke aandacht en heldere communicatie.

Bij het kiezen van een cardioloog kun je letten op:

Ervaring met jouw specifieke aandoening
Bereikbaarheid en wachttijden
Locatie ten opzichte van je woonplaats
Communicatie en persoonlijke klik
Mogelijkheden voor second opinion indien gewenst

Wil je een cardioloog vinden die bij jou past? Via onze zoekfunctie vind je eenvoudig cardiologen in jouw regio.

Veelgestelde vragen

Heb ik een verwijzing nodig voor de cardioloog?

Ja, in Nederland heb je vrijwel altijd een verwijzing van je huisarts nodig om naar een cardioloog te gaan. De huisarts beoordeelt eerst je klachten en verwijst je door als specialistische zorg nodig is. Zonder verwijzing wordt het consult meestal niet vergoed door je zorgverzekering.

Wordt een bezoek aan de cardioloog vergoed?

Ja, cardiologische zorg valt onder de basisverzekering in Nederland. Je betaalt wel je eigen risico (€385 in 2025). Sommige aanvullende onderzoeken of behandelingen kunnen extra kosten met zich meebrengen, afhankelijk van je verzekeringspolis.

Wat doet een cardioloog bij de eerste afspraak?

Bij je eerste afspraak neemt de cardioloog je medische voorgeschiedenis door, vraagt naar je klachten en familiegeschiedenis, doet lichamelijk onderzoek, en maakt vaak een ECG. Afhankelijk van de bevindingen kunnen aanvullende onderzoeken worden gepland zoals een echocardiogram of inspanningstest.

Wanneer moet ik naar de spoedeisende hulp in plaats van de cardioloog?

Bel 112 bij: plotselinge hevige pijn op de borst (vooral met uitstraling naar arm, kaak of rug), ernstige benauwdheid, bewustzijnsverlies, of het gevoel dat je hart stopt. Dit kunnen tekenen zijn van een hartaanval of andere levensbedreigende situatie die directe spoedhulp vereist.

Wat is het verschil tussen een cardioloog en een hartchirurg?

Een cardioloog stelt diagnoses en behandelt hartziekten met medicijnen, katheterisatie of andere niet-chirurgische methoden. Een hartchirurg (cardiothoracaal chirurg) voert operaties uit zoals bypasses of hartklepoperaties. De cardioloog verwijst je door naar een hartchirurg als een operatie nodig is.

Hoe lang duurt het voordat ik bij een cardioloog terecht kan?

De wachttijd varieert per ziekenhuis en urgentie. Bij spoedeisende klachten kun je vaak binnen enkele dagen terecht. Voor reguliere afspraken kan de wachttijd 2 tot 6 weken zijn. Je huisarts kan bij urgentie een spoedverwijzing regelen.

Conclusie

Een cardioloog is de specialist bij uitstek voor al je hart- en vaatproblemen. Van het stellen van de diagnose tot het uitvoeren van behandelingen en het begeleiden bij chronische aandoeningen - de cardioloog is je partner in hartgezondheid.

Heb je klachten die mogelijk met je hart te maken hebben? Neem dan contact op met je huisarts. Bij ernstige symptomen zoals hevige pijn op de borst of ernstige benauwdheid bel je direct 112.

Via onze zoekfunctie kun je eenvoudig een cardioloog in jouw buurt vinden. Zo weet je waar je terecht kunt wanneer je een verwijzing krijgt.

Op zoek naar een cardioloog in de buurt?

Vind snel en eenvoudig een cardioloog bij jou in de buurt via onze landelijke zoekgids.

Vind een Cardioloog